Türk sanayiciler güçlü projeleri devreye alırken, Türk lojistik sektörü de dev projelere imza atıyor. Bu projelerden biri de Zorlu Grubu iştiraklerinden Meta Nikel Kobalt Madencilik tarafından Manisa’nın Gördes ilçesinde kurulacak Nikel Kobalt Konsantre Tesisi Yatırım Projesi. Tesiste kullanılmak üzere Çin’den 580 tonluk basınçlı kazan ithal edildi. 7 Mart’ta Çin’den yola çıkan kazanın ilk durağı Petkim Liman’ı oldu. Saatte 1 kilometre yol alabilen 264 tekerlekli tırla taşınan kazanın yolculuğu 2 ay sürecek. 1.5 kilometrede 150 litre mazot harcayan treylere bir de akaryakıt tankeri eşlik edecek. Treylerin yol güzergahındaki, köprü, yol, kavşak gibi ağırlığı taşımayacak, geçişi ya da dönüşü zorlaştırabilecek olan yerlerde önlem alınacak. Bazı köprülerin yanına by-pass köprüler yapılacak. Elektrik, telefon kabloları, trafik baş üstü levhaları ve trafik ışıkları sökülecek. Bu dev projenin lojistik perde arkasını Meta Nikel Kobalt Madencilik A.Ş. Maden Hakları ve İşletmeler Müdürü Barış Erdem’e sorduk.

NİKEL-KOBALT İŞLETME TESİSİNDE KULLANILACAK

Meta Nikel Kobalt Madencilik hakkında bilgi verir misiniz?
Meta Nikel Kobalt Madencilik yaklaşık 8 yıldır sürdürdüğü maden üretimi, arama ve fizibilite çalışmaları sonucu 2011 yılında Manisa’nın Gördes ve Akhisar ilçeleri arasında nikel kobalt hidrometalürji ve madencilik yatırımı için dünyanın en modern ve güvenli teknolojisi olan yüksek basınç altında liç teknolojisi tamamen kapalı devre çalışan bir sistemle kurulmaktadır. Teknolojinin temel ve detay mühendislik çalışmaları benzer tesislerde uluslararası ve en çok deneyime sahip Kanada SNC-Lavalin firmasınca çevre ve iş güvenliği açısından da en yüksek düzeyde gerçekleştirilmektedir. Dizayn teorik hesaplara dayalı olarak değil, ön çalışması Avustralya ve nihai pilot tesisteki çalışması Kanada SGS Laboratuarları’nda gerçekleştirilerek gerçek ürün ve atıklar elde edilerek yapıldı.  
Bu yatırımın ülkemize sağlayacağı ekonomik katkı çok önemlidir. Nikel Yüksek Basınç Altında Liç teknolojisi birkaç şirketin elinde olup dünyada az sayıda şirket tarafından kullanılmaktadır. Proje ile birlikte bu teknoloji ülkemize gelecek; Türkiye nikel endüstrisi gibi prestijli bir konuda yerini alacaktır. Paslanmaz çeliğin ana girdisi olan nikelin ülkemizde üretilmesiyle birlikte paslanmaz çelik sanayisinin kurulmasının yolu açılacaktır. Zorlu Grubu Ar-Ge çalışmalarında ve teknoloji alanında Türkiye’nin örnek kuruluşlarından bir tanesidir. Bu birikimi madencilik sektörüne taşımış ve bilinen en iyi teknolojiye dayalı bir yatırımı gerçekleştirmektedir. Bu kapsamda Gördes Nikel Kobalt Yatırım Projesi için seçilen proses yöntemi, Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı tarafından “2011-2012 Yılı Üniversite-Sanayi İşbirliğinde En Başarılı Tez ve Kuruluş Ödülü” ne layık görüldü.

Gördes ilçesinde bulunan nikel işleme tesisinde kullanılmak üzere Çin’den ithal edilen basınçlı kazanın Çin’den Türkiye’ye transfer sürecini anlatır mısınız? Kazan Çin’den Türkiye’ye kaç günde taşındı?
Meta Nikel Kobalt Madencilik San. Tic. A.Ş.’nin Haziran 2011’de temellerini attığı Gördes Nikel Kobalt Konsantre Tesisi Yatırım Projesi’nin, 2013 yılının Ekim ayında tamamlanması ve tesisin devreye girmesi planlanmaktadır. Söz konusu tesiste kullanılacak en önemli ekipman yüksek basınç liç işleminin yapılacağı; 32,5 metre uzunluğunda, 7 metre yüksekliğinde ve yaklaşık 580 ton ağırlığındaki otoklav, yaklaşık 18 ayda Çin’de bir Japon firması olan Morimatsu tarafından imal edildi.
Morimatsu firmasının Nantong-Şangay’da bulunan fabrikasında imalatı tamamlanan otoklav 5 Mart 2013 tarihinde barge ile Şangay’da bulunan Laughing limanına bir günde taşındı. 7 Mart’ta yükleme gemisinin yanına yanaşan bargedan alınan otoklav 2 adet 700 tonluk gemi vinç ile gemiye yüklendi ve aynı tarihte limandan hareket etti. Gemi 25 Nisan 2013 tarihinde Petkim Aliağa Limanı’na ulaştı.

KARA TAŞIMASINI HAREKET PROJE YAPACAK

Kazanın Çin’den Gördes’e taşınmasında lojistik şirketlerinden hangi hizmetleri alacaksınız? Hangi lojistik firmasıyla çalıştınız?
Otoklav, Türkiye’de bugüne kadar karayollarında tek parçada taşınan en ağır yük oldu. Bu nedenle, özel proje taşımacılığı için gerekli karayolları etüt ve mühendislik çalışmaları yaklaşık 1 yıl sürdü ve tüm izinler ilgili kamu kuruluşlarından alındı. SPMT (Self Propolled Modular Transporter) araçları ile özel olarak, Petkim Aliağa Limanı’ndan taşınmasına başlanan ekipmanın, 25 Haziran 2013 tarihinde Gördes proje sahasına ulaşması planlanmaktadır.
Otoklavın deniz taşıması ve proje sahasına taşınması ile ilgili ana lojistik firmamız, Panalpina World Transport’un İzmir Şubesi’dir. Bununla birlikte Panalpina firmasının otoklavın Türkiye’de karayolları taşıması sırasında çözüm ortağı olarak seçtiği firmalar; karayolu taşımacılığı için Hareket Proje, karayolları müteahhitlik işleri için ise EDK Proje Mühendislik, Mimarlık & Müşavirlik Ltd. Şti.’dir.

Taşıma süreçlerinde ne tür zorluklar yaşandı ve bu zorluklar hangi yöntemlerle aşıldı? Bu süreçte özellikle taşıma ve lojistik süreçlerde yaşadığınız ilginç bir olaydan söz eder misiniz?
Otoklav, Petkim Aliağa Limanı, Aliağa, Bergama, Kınık, Soma ve Akhisar’dan geçerek Gördes’e ulaştırılacak. Kazanın taşınması için Karayolları Genel Müdürlüğü, dere geçiş by-pass köprüler için İzmir DSİ 2. Bölge Müdürlüğü’nden alındı. Otoklavın teknik özellikleri ile birlikte, karayollarında SPMT ile birlikte taşıma yüksekliği 8,15 metre, taşıma genişliği 5 metre, taşıma uzunluğu 40 metre ve taşıma ağırlığı 716 tondur.
Kazanın bu özelliklerinden dolayı güzergah üzerindeki dere köprülerinden geçiş mümkün olmayacağından, 11 adet köprünün yanına by-pass köprü yapılacak. Bununla birlikte taşıma yüksekliğinden dolayı elektrik, telefon kabloları, trafik baş üstü levhaları, trafik ışıkları geçiş sırasında sökülecek veya kaldırılacak. Güzergah üzerinde bulunan Yenişakran ve Soma ilçelerindeki yaya üstgeçitleri geçiş esnasında sökülecek ve geçişten hemen sonra tekrar montajı yapılacak.