Sınırdaki her dakika görünmez vergiye dönüşüyor

30/09/2025 - 11:36:00

TOBB Türkiye Ulaştırma ve Lojistik Meclisi toplantısında konuşan Başkan Şerafettin Aras, ticaretin hızlanmasının Türkiye ekonomisi için kritik olduğuna dikkat çekerek, “Sınırda kaybolan her dakika görünmez bir vergiye dönüşüyor. Çözüm, tüm taşıma modlarının entegrasyonu ve kurumlar arası eşgüdümde” dedi.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Türkiye Ulaştırma ve Lojistik Meclisi, 26 Eylül 2025’te sektör temsilcilerinin geniş katılımıyla bir araya geldi. Toplantıya, Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Durmuş Ünüvar, TOBB Başkan Yardımcısı Tamer Kıran, meclis üyeleri ve Bakanlık bürokratları katıldı.

Toplantının açılış konuşmasını yapan Meclis Başkanı ve Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Başkanı Şerafettin Aras, Türkiye’nin ticaret yollarındaki stratejik konumuna dikkat çekti. Aras, Orta Koridor, Kalkınma Yolu ve Zengezur Koridoru gibi projelerin sadece güzergâh değil; ihracatın hızı, tedarik zincirinin direnci ve ülkenin itibarı açısından da belirleyici olduğunu söyledi.

“Sınırdaki her dakika görünmez vergiye dönüşüyor”

Aras, gümrüklerde yaşanan gecikmelerin Türkiye ekonomisine doğrudan maliyet getirdiğini belirterek, “Gümrükte kaybedilen her fazladan gün, ihracatı en az yüzde bir azaltıyor. Sınırda bekleyen her araç aslında ekonomimizi görünmez bir vergiyle cezalandırıyor” dedi. Dünya Ticaret Örgütü’nün analizlerine atıfta bulunan Aras, Ticaret Kolaylaştırma Anlaşması’nın tam uygulanmasıyla ticaret maliyetlerinin yüzde 14’ten fazla düşeceğini ve dünya ticaretine yılda 750 milyar ile 1 trilyon dolar arasında ek hacim kazandırılabileceğini vurguladı.

“Modlar birbirini tamamlamalı”

Konuşmasında taşımacılığın tüm modlarına değinen Aras, modern ticaretin karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolunun birbiriyle rekabet etmediği, birbirini tamamladığı bir sistemle sürdürülebileceğini söyledi. “Her multimodal taşımanın başlangıcında ve bitişinde karayolu vardır. İlk ve son kilometrenin planı zayıfsa, en güçlü hat bile rekabet avantajını kaybeder” ifadelerini kullandı.

Demiryolu ve Marmaray uyarısı

İstanbul’da demiryolu taşımacılığında Halkalı’nın kapasite sınırlarına ulaştığını dile getiren Aras, Marmaray entegrasyonunun sağladığı fırsata rağmen yük trenlerine ayrılan zaman pencerelerinin sınırlı olduğunu kaydetti. Ray kapasitesinin artırılması ve terminal verimliliğinin eşzamanlı ele alınması gerektiğini söyledi.

“Gümrük akıcı olmak zorunda”

Gümrük süreçlerindeki aksaklıkların lojistikte ciddi kayıplara yol açtığını belirten Aras, “Artık x-ray ve muayene altyapısının darboğaz yaratmadığı, iç gümrük, antrepo, sınır kapısı ve limanların eşgüdüm içinde çalıştığı bir düzen lüks değil, zorunluluktur” dedi.

“Eşgüdüm eksikliği asıl sorun”

Aras, kurumlar arası koordinasyonun lojistiğin en kritik noktası olduğuna işaret ederek, OECD verilerine göre koordinasyonun güçlü olduğu ülkelerde ticaret maliyetlerinin dramatik biçimde düştüğünü, zayıf olduğu yerlerde ise en modern altyapının bile tıkandığını ifade etti. “Bir kurumun mesaisi diğerine uymuyorsa, bir bakanlığın sistemi diğerinin ekranında görünmüyorsa, mevzuat çelişkileri nedeniyle araçlarımız sınırda günlerce bekliyorsa, ticaretin gücü de zincirin en zayıf halkasına mahkûm olur” dedi.

“Tek masa – tek hedef – tek akıl” çağrısı

Türkiye’nin güçlü altyapısına rağmen en büyük ihtiyacının kurumlar arası eşgüdüm olduğunu vurgulayan Aras, “Ulaştırma’nın yatırımı, Ticaret’in mevzuatıyla, İçişleri’nin güvenliğiyle, Tarım’ın kontrolüyle ve Hazine’nin desteğiyle aynı masada buluşmalıdır. Bu masa kurulmadan hiçbir koridor tam anlamıyla işlemez” diye konuştu.

Aras, koridorların yalnızca beton ve çelikten ibaret olmadığını, tüm modların entegrasyonu, vizyon ve ortak akılla anlam kazandığını belirterek, “Türkiye bunu başaracak kudrete sahiptir. Yeter ki hep birlikte, ‘tek masa – tek hedef – tek akıl’ anlayışıyla hareket edelim” ifadeleriyle konuşmasını tamamladı.

SEKTÖRLER VE LOJİSTİK

Otomotiv
Enerji
Gıda
Akaryakıt
Tekstil
Kimya
İnşaat
Lastik
İhracat