10 SORUDA: Avrupa Elektronik Geçiş Hizmeti (EETS)
22/01/2019 - 14:55:00
2019 yılında AB’ye üye ülke karayollarında seyreden 3,5 tonun üzerindeki ticari araçların tüm geçiş ücretlerinin tek bir cihaz kullanılarak yapılmasını ve iş süreçlerini kolaylaşmasını sağlamak amacıyla Avrupa Elektronik Geçiş Hizmeti (EETS) uygulamasına geçileceğine dikkat çeken DKV Euro Service Türkiye Satış Müdürü Deniz Çokcoş Sezer, “Tek kutu sistemi, tüm bu prosedür karmaşasına ve zaman kaybına son verecek; zira zaman, nakliyeci için nakit ve rekabet avantajı demek” dedi.
1- Önümüzdeki yıl Avrupa Birliği’ne üye ülkelerin otobanları tek kutu uygulamasına geçecek. Neden böyle bir uygulamaya gerek duyuldu?
Avrupa Birliği (AB) sınırları içindeki her ülkenin otoyol ödemeleri için kullandığı farklı bir ödeme sistemi var. Bu sistemi kullanabilmeleri için ticari araçların her ülkede geçerli olan kutuyu araçların camına yapıştırmaları veya araçlarına monte ettirmeleri gerekiyor. Kimi ülke tüm karayolu taşımacılığını uydudan, kimisi radyo frekansları üzerinden takip ediyor; buna bağlı olarak takip sistemleri de birbirinden farklı. Bizdeki OGS / HGS tarzı sisteme veya gişe sistemine sahip ülkeler de var. Bu, her ülke için ayrı bir kutunun araçta bulundurulması, her ülke için ayrı-ayrı ama benzer evrakların defalarca hazırlanarak söz konusu cihazların kiralanması, kutunun eksik veya arızalı olması halinde, tutarları 240 ila 1000 avrolara varan cezaların ödemesi anlamına geliyor. Ayrıca, kutunun iyi korunması, arızalandığında, tırın önceden belirlenen sevkiyat planını aksatmayacak şekilde hızlıca yenisinin temin edilmesi gerekiyor. İşte tam bu noktada sorunun çözümü için AB, Avrupa Elektronik Geçiş Hizmeti (EETS) çözümünde karar kıldı.
2- Uluslararası taşımacıları nasıl etkileyecek, hangi ödemeleri kapsayacak bir sistemden bahsediyoruz?
EETS uygulamasındaki amaç AB’ye üye ülke karayollarında seyreden 3,5 tonun üzerindeki ticari araçların tüm geçiş ücretlerinin tek bir cihaz kullanılarak yapılmasını ve iş süreçlerini kolaylaşmasını sağlamak. Bu konuda EETS protokolünü imza eden ülkeler ve bu sistemi hayata geçirmeye çalışan DKV gibi şirketler var. Bu sistem, Avrupa’daki mevcut ve gelecekteki tüm paralı yolları, ilgili tünel ve köprüleri kapsayacak.
3- Tek kutu uygulaması uluslararası nakliyecilerimiz için ne gibi faydalar sağlayacak?
Bu sistemin en büyük avantajı operasyonel kolaylık sağlaması. Araçlarda şu anda pek çok kutu takılı durumda. Bu kutular şoförün görüş alanını da olumsuz etkilediğinden, örneğin İngiltere’de camında çok sayıda kutu olan araçlara ceza kesiliyor. Ama nakliyeci bu kutuları takmak zorunda, çünkü her ülke için gereken kutu farklı. Kutunun eksik veya arızalı olması halinde, tutarları 240 ila 1000 avrolara varan cezalar ödenebiliyor. Kutunun iyi korunması, arızalandığında, aracın önceden belirlenen sevkiyat planını aksatmayacak şekilde hızlıca yenisinin temin edilmesi gerekiyor. Ayrıca kutu satın alma prosedürleri genellikle çok uzun. Öncelikle bütün formlar doldurulacak, araç evraklarıyla birlikte ilgili ülkeye gönderilecek ve sonra başvurunun onaylanması beklenecek. Çoğu otoyol işletmecisi AB dışı ülkelere kargo yapmıyor, zaten kargo edilen kutular da gümrükte takılıyor. Bu nedenle nakliyeciler kutuyu Avrupa’daki bir noktaya gönderip, oradan teslim alıyorlar. Tek kutu sistemi, tüm bu prosedür karmaşasına ve zaman kaybına son verecek; zira zaman, nakliyeci için nakit ve rekabet avantajı demek.
4- EETS sisteminin nakliyecilere sunduğu ekonomik faydalar ne olacak?
Baktığınızda otoyollarda kullanılan hiçbir kutu bedava değil; kimi ülke takılması için ciddi bir montaj ücreti talep ediyor, kiminin yüksek depozitleri veya farklı kiralama bedelleri var. Kutunun bir maliyeti olacak; EETS için firmalar bir kira bedeli ödeyecekler. Erken kayıt yaptıran firmalar belli bir süre için kira ödemeden kutuya sahip olma avantajını yakalayacak. Bu ay “DKV Toll Online Manager” dediğimiz bir sistemi devreye aldık. Online olarak otobanlarda seyreden araçlarınızı bununla yönetebiliyorsunuz. Bir araca ait belgeler sisteme bir kez yüklendiği zaman, bu bilgiler bir daha size sorulmuyor. Tek kutu olduğu zaman istediğiniz ülkeyi aktifleştirmeniz yeterli olacak. Sunduğumuz kutu “over the air” denilen havadan bilgi almaya açık bir kutu. Nakliyeci sisteme girip istediği ülkeleri aktif veya pasif yapabilecek, kutuları araçları arasında değiştirebilecek.
5- EETS sistemine tüm Avrupa aynı anda mı geçecek?
Hayır, ülkelerin EETS protokolüne farklı zamanlarda imza attığını görüyoruz. Ancak imza atan ülkeler arasında, bizim gibi tek kutu hizmeti vermeyi planlayan firmalar tarafından kutu test işlemleri devam ediyor.
6- Nakliye firmaları kutu seçerken nelere dikkat etmeli?
Pek çok ülkede geçerli olacak bir kutu büyük operasyonel kolaylığın yanında teknik ve operasyonel riskleri de getirecektir. Türk nakliyecilerine baktığımızda kutuya hemen sahip olmak için can attıklarını görüyoruz, oysa Avrupa’da durum farklı. Firmalar önce denensin, başka firmalar belli bir süre test etsin, sistem gerçekten sorunsuz işlediği zaman kutumu teslim alırım, nasıl olsa mevcut sistemle bir şekilde işimi yürütüyorum diye düşünüyorlar. Kutumuzu alalım ama riskleri minimize ederek alalım düşüncesindeler. Türk nakliye firmalarına da her yeni sistemde yaşabilecek aksaklıkların tek kutu sistemine ilk geçişte de yaşanabileceğini hatırlatmak isteriz. İşini şansa bırakmayan, sektörün uzmanı, tecrübeli ve güvenilir bir firmadan kutu alınması durumunda riski en az seviyeye indirmeleri mümkün olabilecektir.
7- DKV, EETS uygulamanın neresinde yer alıyor? Nasıl bir hizmet sunuyor?
2017 yılının Nisan ayında T-Systems, Daimler ve DKV Euro Service tarafından EETS'in geliştirilmesi ve sunulması amacıyla Toll4Europe GmBH adında bir şirket kuruldu. T Systems kutuların teknik özelliklerinden olacak. Ayrıca kutunun diğer ülkelere uyumlu hale getirilmesinde de hizmet sunuyor. T-Systems ayrıca ilk üretim lisansını alan şirket. Daimler ise kutuların araçlara entegrasyonu noktasında çalışıyor. 85 yıllık deneyimi ile 35 yıldır müşterilerine Avrupa otoyollarında hizmet veren DKV olarak biz de kutuların satışını yapıyoruz. Şu anda kutumuzun Belçika testleri başarıyla tamamlandı ve kutular gönüllü müşterilerimiz tarafından Almanya’da test edilmeye başladı.
8- DKV olarak EETS satışlarında sunduğunuz avantajlar neler?
DKV olarak, siparişlerin sorunsuz karşılanabilmesi için Mayıs itibariyle ön kayıtları almaya başladık. Bu yıl sonu itibariyle toplam 2 milyon adet kutu üretilmiş olacak, önümüzdeki yıllarda siparişler geldikçe ek üretim yapılacak. Ayrıca bu sene devreye aldığımız “DKV Toll Online Manager” hizmeti ile firmalar, çevrimiçi olarak otobanlarda seyreden araçlarını ekran başından yönetebilecekler. Bir aracın ruhsat ve CEMT belgeleri sisteme bir kez yüklendiği zaman, bu bilgiler artık sorulmuyor. Tek kutu olduğu zaman istediğiniz ülkeyi seçerek aktifleştirmeniz yeterli olacak. Sunduğumuz kutu “over the air” denilen havadan bilgi almaya açık bir kutu. Nakliyeci sisteme girip istediği ülkeleri aktif veya pasif yapabiliyor.
9- Türk nakliyecisinin EETS’e ilgisi ne durumda?
Nakliye firmaları ihracatta yaşanan kayıpların, döviz kurlarında meydana gelen dalgalanmaların yarattığı artan maliyetlerle son üç yıldır mücadele ediyorlar. Onları yollarından alıkoyacak başka olumsuzluğa artık tahammülleri yok. Herkesin hedefi malını söz verdiği sürede alıcıya ulaştırabilmek. Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında Türk nakliyecilerinin EETS konusunda son derece ilgili ve erkenci davrandığını söyleyebiliriz.
10- Tek kutu uygulamasının bir sonraki adımında sizce ne gelecek? Bu beklenti ışığında DKV olarak bugünden yaptığınız çalışmalar var mı?
Tek kutu uygulaması yıllardır heyecanla beklenen bir uygulamaydı; tüm Avrupa ülkelerinde eksiksiz olarak aktif hale geçmesi birkaç yıl alacaktır. Teknolojinin hızlı ilerleyişi göz önüne alındığında ileride belki araçların içerisinde yer alan bir çiple tüm otoyol ödemelerinin yapılması söz konusu olabilir. Böylece özel bir kutuya ve kayıt işlemlerine gerek kalmaz. Ancak şu anda öncelikli hedefimiz EETS kutumuzu piyasaya sunmak ve müşterilerimizin beklentilerini sorunsuz karşılamak.